Waar Bitcoin fungeert als een decentraal geldsysteem is Solana een project dat de technologie voor compleet andere doeleinden gebruikt. Solana is het beste te kwalificeren als concurrent voor Ethereum. Net als Ethereum is Solana een decentraal smart contract platform waarop je in theorie alle applicaties ter wereld kunt bouwen.

Het grote probleem van Ethereum is echter de beperkte schaalbaarheid van slechts 15 transacties per seconde. Solana is gebouwd om een maximale doorvoer van tot wel 65.000 transacties per seconde aan te kunnen met transactiekosten die praktisch nul zijn.

Het doel van de oprichters van Solana was om een blockchain te bouwen die in staat is om wereldwijde adoptie op te vangen. De 15 transacties per seconde van Ethereum verbleken immers bij de capaciteiten van Visa en Mastercard om duizenden transacties per seconde door te voeren. Het is echter de vraag of Solana met de 65.000 transacties per seconde niet te veel inlevert op het gebied van decentralisatie.

Het is onmogelijk om dezelfde mate van decentralisatie te garanderen als Ethereum en tegelijkertijd meer dan 4.000 keer zoveel transacties per seconde te verwerken. Dat is een afweging die iedere investeerder moet maken bij de keuze voor Solana of Ethereum. Kies je voor snelheid en gebruiksgemak? Dan ga je voor Solana. Vind je decentralisatie belangrijker? Dan is Ethereum waarschijnlijk de beste keuze als het aankomt op smart contract platforms.

Solana, Proof-of-Stake en Proof-of-History

Niet alleen de hoge transactiecapaciteit springt eruit als we Solana onder de loep nemen. Ook het feit dat het opereert met onder andere een Proof-of-Stake consensus mechanisme maakt het een bijzonder project. Proof-of-Stake is het namelijk het consensus mechanisme waar Ethereum in 2022 nog op wil overstappen. Solana werkt echter niet alleen met Proof-of-Stake, het combineert dit consensus mechanisme met een eigen concept wat ze Proof-of-History noemen.

Proof-of-Stake en Solana

Het Proof-of-Stake gedeelte van Solana werkt als volgt. Deelnemers in het proces zetten een deel van hun Solana (SOL) tokens vast om mee te doen aan het validatieproces. Een validator is iemand die op zijn computer de blockchain software van Solana draait en de volledige transactiegeschiedenis bijhoudt en controleert. In principe hebben deze mensen dezelfde rol als miners binnen het Bitcoin-ecosysteem.

Terwijl bij het Proof-of-Work consensus mechanisme van Bitcoin computers aan het werk worden gezet om complexe puzzels op te lossen, is er bij Proof-of-Stake geen brute computerkracht nodig. Bij Proof-of-Stake wordt er voor ieder nieuw blok een willekeurige validator uitgekozen. Hoe meer Solana tokens een validator op het spel zet, hoe groter de kans dat hij of zij wordt uitgekozen als producent van een nieuw blok.

Het idee achter Proof-of-Stake is om “stakers” te belonen voor hun bijdrage aan het netwerk. Hoe meer mensen ervoor kiezen om mee te doen aan dit proces, hoe groter de mate van decentralisatie. Valsspelen zit er niet in bij Proof-of-Stake, want als stakers valse informatie in blokken opnemen verliezen ze een deel van hun stake. Dit mechanisme moet ervoor zorgen dat mensen eerlijk blijven en alleen geldige transacties in nieuwe blokken opnemen.

Wie zijn de oprichters van Solana?

Anatoly Yakovenko één van de oprichters en tevens de belangrijkste persoon achter Solana. Yakovenko heeft voor hij Solana oprichtte gewerkt als manager bij Qualcomm en als software-engineer bij Dropbox.

In 2017 begon Yakovenko te werken aan het project dat later Solana zou worden. Dit deed hij samen met een oud Qualcomm collega genaamd Greg Fitzgerald. Zij richtten samen het project op met de naam Solana Labs. Het Solana protocol en de SOL token werden in 2020 pas toegankelijk voor het publiek. Op dit moment werden er nog een aantal voormalige Qualcomm collega’s aangetrokken.

Het voor Solana unieke Proof-of-History

Solana combineert Proof-of-Stake met Proof-of-History om efficiënter en sneller informatie over het netwerk te kunnen communiceren. De Solana blockchain is opgeknipt in meerdere tijdssloten waarin de via Proof-of-Stake uitgekozen validator de tijd krijgt om een blok te vullen met geldigde transacties. Om tijd te winnen worden validators van nieuwe blokken uitgekozen voordat ze daadwerkelijk aan de beurt zijn. Om ervoor te zorgen dat iedere uitgekozen validator alleen werkt in het voor hem of haar uitgekozen tijdsslot, zijn alle validators in het netwerk individueel verantwoordelijk om het tijdsverloop bij te houden.

Hoe werkt dit in de praktijk?

1. Validator 1 krijgt de verantwoordelijkheid om in het eerste tijdsslot van vijf seconden een blok te vinden.
2. Validator 2 krijgt de verantwoordelijkheid om in het tweede tijdsslot van vijf seconden een blok te vinden.
3. Validator 3 krijgt de verantwoordelijkheid om in het derde tijdsslot van vijf seconden een blok te vinden.

Het tweede tijdsslot begint na het verstrijken van 5 seconden, het derde tijdsslot begint na het verstrijken van 10 seconden en het vierde tijdsslot begint na het verstrijken van 15 seconden enzovoorts. Dankzij dit mechanisme weten we precies dat validator 3 pas aan de slag kan na 10 seconden en daarna 5 seconden heeft om een blok te produceren. Omdat het hele netwerk precies weet hoeveel tijd er is verstreken en de validators van tevoren worden uitgekozen, weet iedereen altijd wie er aan de beurt is.

Omdat validators de tijd bijhouden, kunnen ze iedere inkomende transactie van de uitgekozen validator een tijdsstempel meegeven zodat de andere nodes deze in chronologische volgorde in een blok kunnen opnemen. Dat heeft als voordeel dat nodes de transacties per stuk kunnen verifiëren in plaats van dat ze moeten wachten op een heel nieuw blok aan transacties. Met andere woorden, Proof-of-History zorgt voor een hoop efficiëntie binnen het Solana-ecosysteem.

Kritiek op Solana

De voornaamste kritiek op Solana heeft te maken met centralisatie. Tegenstanders van het platform geven aan dat er bepaalde aspecten zijn die wat dat betreft niet in het voordeel van Solana spreken. Neem bijvoorbeeld het feit dat grofweg de helft van alle SOL tokens in handen zijn van rijke investeerders en andere insiders.

Een tokenverdeling die veel voorstanders van decentralisatie een doorn in het oog is. Aan de andere kant kun je beargumenteren dat deze verdeling Solana geen windeieren heeft gelegd. Door rijke investeerders zorgen voor een hoop positieve marketing die zeker heeft meegeholpen aan de snelle opkomst van Solana binnen het cryptocurrency-ecosysteem.

Die centralisatie zien we ook terug in het validatieverhaal van Solana, want de grootste 20 stakers hebben samen 33,3 procent van de SOL stake in handen. Terwijl je op het moment van schrijven met de grootste 43 stakers al 50 procent van het netwerk in handen hebt. Dat is een verdeling die op termijn echt beter moet worden wil Solana zich profileren als een decentraal netwerk.

Dat Solana een nieuw project is blijkt ook wel uit het feit dat het netwerk er weleens uitligt. Hetgeen natuurlijk niet kan als er miljarden dollars aan waarde op het netwerk heen-en-weer beweegt. In september 2021 lag het netwerk er voor een volle 17 uur uit vanwege een “uitputting van hulpbronnen”, wat dat ook moge betekenen.

De potentie van Solana

Laat duidelijk zijn dat Solana een hoop potentie heeft om binnen het DeFi– en NFT-ecosysteem een belangrijke rol te spelen. Maar dat er nog een hoop werk aan de winkel is om zich te bewijzen als een stabiele blockchain. Mede-oprichter Anatoly Yakovenko gaf tegenover zijn community op Reddit aan te verwachten tenminste twee jaar nodig te hebben om Solana te stabiliseren. “Als het twee jaar duurt om Solana te bouwen, dan kost het ons twee jaar om te stabiliseren.” Wat de toekomst in petto heeft voor SOL is lastig te voorspellen, maar voorlopig ziet het er veelbelovend uit voor dit interessante project.

Kenmerken Solana (SOL) Token

Hoe kom ik aan SOL?

Inmiddels zijn er talloze exchanges en brokers waar je zelf SOL-tokens kan kopen. In Nederland is er bijvoorbeeld Bitvavo, waar klanten gemakkelijk met iDEAL en creditcard hun cryptocurrencies kunnen aanschaffen. Ook biedt Bitvavo een wallet-service voor accounthouders waar ze hun crypto-valuta’s kunnen bewaren.